Passie & Plicht met kunstenaar Els Mondt

Uitgangspunt voor het project “Passie & Plicht” zijn de kunstenaars die in mijn leven van betekenis zijn. Het gaat om contacten uit de tijd van ABK Minerva Groningen in de jaren ’70 of musici gerelateerd aan het Prins Claus Conservatorium in Groningen in de periode 2000-2010. Of van recenter datum via een andere route.

Wat ik met dit project wil onderzoeken en registreren is hoe deze groep mensen in staat is om hun passie, hun gave, hun beroep als kunstenaar vorm te geven en tegelijk te moeten zorgen voor inkomen uit verkoop / opdracht of door naast hun beroepspraktijk ander betaald werk te verrichten. Ik wil met dit project onder de aandacht brengen hoe veel kunstenaars deze spagaat aannemen en gedwongen worden keuzes te maken.

Els Mondt

De kachel brandt wanneer ik het atelier van de Zwolse kunstenaar Els Mondt binnentreed. Aan het plafond hangen fragiele objecten zachtjes wiegend in opstijgende lucht. Aan de muur en uitgestald in kasten langs de wand bewonder ik de objecten gemaakt van turf, lood en koper. Het zijn herkenbare vormen van bootjes en huisjes compleet met een rookpluim op het dak. Soms opgesteld als klein object op een sokkel. Dan weer met meerdere tegelijk aan singelband geknoopt en in bundels hangend aan de muur. Els laat de werken een voor een liefdevol door haar handen gaan. Ze noemt ze sleutelwerken – objecten die ze koestert, waar ze van houdt en liever niet verkoopt. Zittend aan een grote tafel vertelt Els over veenontginning en het ontstaan van haar geboorteplaats Heerenveen. Of het leven in de Drentse veenkoloniën waar zij die binnen een etmaal achter de graafgrens een plaggenhut bouwden en de schoorsteen lieten roken, ze daarmee woonrecht verkregen. Ze plaatst twee gebogen plaatjes koper in een bankschroef, ontsteekt een brander en soldeert het geheel aan elkaar.

Els Mondt werkt fulltime in een metaalfabriek in Kampen. Het is geen makkelijk leven om volop mee te draaien in de metaalindustrie en daarnaast nog tijd, energie en inspiratie te behouden voor het maken, exposeren en verkopen van haar kunst. Ik voel groot respect voor de passie en het doorzettingsvermogen van deze kunstenaar. 

Dat wat moet

We ontmoeten elkaar rond het middaguur op de parkeerplaats van NedAir in Kampen. Zittend in de laadruimte van haar auto met de achterklep geopend geniet Els van een half uur lunchpauze. Els: ‘Lekker in de buitenlucht en wanneer het zonnig is heb ik hier een ideaal stekkie’. Ik krijg een briefje toegestoken. Ik lees hardop: ‘Ik ben beeldend kunstenaar en werk in mijn vrije tijd 40 uur per week in een metaalfabriek’. Het ontbreekt Els Mondt niet aan humor en met een lach en een ferme handdruk nemen we afscheid.